Pamir hier!

Osh, 8 uur ‘s ochtends. Terwijl wij onze rugzakken toeritsen, rijdt Daniël zijn witte Land Cruiser de parking op. Iedereen is klaar om te vertrekken. Iedereen? Neen, Martina’s gordijn blijkt nog gesloten te zijn. Terwijl wij de kamer betalen en de bagage alvast inladen, komt ze buitengestormd, helemaal gepakt en gezakt. Ready? Steady? Go!

Eventjes terugspoelen naar een dag eerder. Nadat de Australische Jesse een vierde persoon vond via het Caravanistanforum, moesten we allemaal nog op dezelfde plaats kunnen vertrekken. Martina uit Calabria kwam ingevlogen vanuit de hoofdstad Bishkek. Wij kwamen na een klein ommetje terug uit Oezbekistan, waar we voor de korte periode geen simkaart kochten, ergo: geen contactmogelijkheden. Uiteraard hadden we de uurwissel aan de grens en de problemen om een bus te vinden hélemaal verkeerd ingeschat, waardoor we pas rond 22u ‘s avonds de arme jongen van zijn spanning konden ontladen. Tegelijk kwam Martina aan. Nadat ze ontdekte dat Jesse geen meisje was, hilariteit alom, gingen we samen wat eten. We kenden elkaar helemaal niet, maar deze eerste ontmoeting verliep zeer hartelijk. Dat beloofde al een goed begin te zijn voor de komende dagen 🙂

Ons zicht voor de komende week

1. Kennismaking

Nog steeds in de stad doen we enkele inkopen. Uiteraard vergeten we de koekjes om de chauffeur blij te houden niet, maar bovenal slaan we fruit (reuzemeloen en appels) en groenten in. Die zouden in de Pamirs moeilijk te vinden zijn, lazen we meermaals. Wanneer iedereen gezeten is, begint etappe nummer één: richting Lenin Peak. We pretenderen niet in staat te zijn deze klepper van over de 6000 meter te kunnen bedwingen met ons zeeniveaulichaam, maar het basecamp ligt wel ruim binnen de mogelijkheden. Martina verkiest de auto boven de koude, dus zetten enkel Jesse en wij koers richting het kamp. Vanop de basis kun je vaak de besneeuwde piek zien afsteken tegen de blauwe hemel, maar wij hebben precies toch wat minder geluk. Dichte mist komt naar ons toegerold vanaf de horizon.

Ergens achter die bergen en wolken ligt de piek...

Na anderhalf uur stappen verkiezen we toch wijselijk om stilaan terug te keren. Gelukkig, want sneeuw en regen beginnen elkaar af te lossen. Misschien ligt het aan ons, maar natuurschoon wordt ons door de weergoden toch vaak niet gegund 🙂 Na China kunnen wij dit al platrelativeren, maar Jesse zijn grootste vooruitzicht is niet waargemaakt. Misschien breekt de zon morgen door?

2. We zoeken de grens op

Wishful thinking, zowaar! Na een verkwikkende nachtrust in een charmant doch ruraal guesthouse (lees: kamer bij mensen thuis, slapen op de grond) vinden we even de witte jeep niet terug op de besneeuwde oprit. Dampende adem en koude tenen worden snel ingeruild voor de warmte van de chauffage, want vandaag laten we Kirgizië achter ons.

Daniël laat de auto gelukkig wat voorverwarmen!

Snel even uit de auto, groepsfoto!
...en een banaan...

Via de meest idyllische grenspost ter wereld rijden we een prachtig stuk niemandsland in vol ruwe bergen, bevroren rivieren en hier en daar een dierenspoor in de sneeuw. Zouden hier de Marco Polo-schapen vertoeven, met hun reusachtige gekromde hoorns?

De Tadzjiekse grens mogen we ook over en de auto sleurt grommend zijn bijna drie ton zware karkas verder en hoger.

De Tadzjiekse grenspost.

Op 4200 meter neem ik samen met Jesse even de tijd om het landschap in ons op te nemen. Lang kunnen we wel niet blijven staan. Het waterige zonnetje is niet in staat om de vrieskou te verslaan en een slokje cognac helpt toch ook niet echt. Het middagmaal staat wat later gepland in het dorpje Karakol, aan het gelijknamige meer. Elk Stanneke heeft precies zijn eigen Karakolleke.

Naast het Karakolmeer.

Water komt nog uit de pomp.

Na de maaltijd met een overdaad aan fruit en groenten voert Daniel ons naar zijn thuisstad Murghab. Hier is niks te zien, behalve de containerbazaar. We kunnen er onze laatste Kirgizische Som wisselen en vooral het vrouwelijk gezelschap kan het guesthouse wel smaken. Naast echte bedden beschikken ze er namelijk ook over een banja! Deze kleine kamer bevat naast een groot koudwaterreservoir ook een houtgestookt warmwatervat. Door de twee kraantjes perfect op elkaar af te stellen kun je zo zelf je wateremmer vullen. Thermostatische kranen zijn zó westers!

3. Op en af

Een goede nachtrust en een gesmolten tapijt later (leg nooit een gloeilamp op de grond, kindertjes) trekken we ons stevigste schoeisel aan. Hoogtepunt van de dag is namelijk de panorama ridge. Maar eerst: eten 🙂 We stoppen in een wegrestaurant waar we frietjes en schapenvlees voorgeschoteld krijgen. Iedereen krijgt hetzelfde, zo ook de Amerikaanse soldaten van USAID die we al van verre zagen staan.

Zot doen, dat kan ze nog!

Met een volle maag en een nood-Snickers bij de hand vatten we met drie de klim aan. Inderdaad, drie. Andermaal past Martina.

Die kant op?

Ik voel al snel dat mijn conditie sinds de 20 kilometerloop in Brussel serieus verzwakt is. Jesse klautert echter als een echte berggeit omhoog. Zou zo’n hoogtestage tijdens een Oostenrijks skiseizoen echt helpen? Nina en ik kiezen een zijpad dat er minder steil uitziet en blijken het hé-le-maal verkeerd ingeschat te hebben. We stijgen bijna een kilometer aan 80% en we voelen de temperatuur elke 100 meter met een graad zakken.

Wanneer de hoogtemeter 4700m aantikt kan ik even geen pap meer zeggen en dat niet enkel van de inspanning. Op dit hoogste punt kan ik links de besneeuwde pieken van China zien liggen en rechts strekt de vallei van Afghanistan zich uit. Zo’n drielandenpunt is toch wat anders dan bij ons! Vooral als je weet dat zowat de hele Chinese grens met prikkeldraad afgespannen is en ook nog maar sinds 2011 echt vast ligt. Afghanistan is ook niet echt een land waar je per ongeluk in wilt belanden. Gelukkig zorgt de rivier voor een natuurlijke grens.

Achter mij, in Tadzjikistan, zie ik Nina meer en meer sukkelen en ik besluit dan ook snel af te dalen om haar te (onder)steunen. Samen dalen we snel af langs het makkelijkere pad en delen mijn halfbevroren flesje water alvorens we de warme Land Cruiser inbibberen.

Dat zwarte puntje, dat is Nina!

Vele uren later hobbelen we het gitzwarte Langar binnen nadat Daniel op het nippertje vermijdt met een vernielde achterbumper te moeten verdergaan. Spiegels zijn bij het achteruitrijden misschien toch beter dan uit je deur hangen… Ik denk en ik zwijg. Wanneer we bij kaarslicht tegen de kinderen des huizes Uno spelen met de vreemdste regels ooit, floept de elektriciteit plots weer aan. De oudste kinderen worden nog een uurtje voor de buis gezet en zo ontdekken we dat ze hier ook de Smurfen kennen. Zelfs gedubt in het Russisch is Smurfin nog even verleidelijk voor alle blauwe dorpsbewoners!

De Wakhanvallei, in Langar

4. Muziek!

Het typische ontbijt kan niet snel genoeg verorberd worden, want er staat een natuurlijke warmwaterbron op het programma. Dat moet je onze Belgische en Italiaanse geen twee keer zeggen! We stoppen eerst nog bij de petrogliefen van het dorp -niet gevonden trouwens- en bij een oud verdedigingsfort. We worden begeleid door enkele kinderen met héél erg vuile handen (waar is die alcogel?) naar een stupa en daarna mogen we ons schoonschrobben in het warme sulfurwaterbad, Bibi Fatima.



Terwijl er in het vrouwengedeelte kwistig wordt omgesprongen met zeepjes en lotions door lokale baadsters, krijgt Jesse heel wat verwijten naar zijn hoofd geslingerd wegens een fles shampoo in de ruimte. En doe die zwemshort uit!

Daniel heeft precies nog een afspraak ergens, want na het bad rijden we direct door naar Ishkashim. Maar niet nadat hij zijn kleine arsenaal aan Engelse woorden nog eens aanspreekt: Thijs, music! Het is maar een woord, Mister Cabdriver! Niet enkel Lenny Kravitz wordt gesmaakt, zo blijkt. Wanneer Adele door de radio schalt, draait hij de volumeknop een kwartslag om en trommelt gretig mee. Terwijl het prachtige landschap voorbij schuift, neuriën we allemaal mee: “You know how the time flies…“.

Aan de overkant van de rivier zien we steeds meer het Afgaanse leven passeren.

5. Naar de grote stad

Vandaag staat een aangenaam korte rit op het programma. Na dagen van vroeg opstaan eiste ik eens een later vertrek en gelukkig was iedereen hier wel voor te vinden. Na een goede diepe slaap in het eerste guesthouse dat zijn 15 dollar per persoon waard is, sta ik rond 10 uur op. Martina is alweer gretig aan het bellen voor het werk en Jesse zit rustig op de tapchan in de zon te kijken naar de overkant van de rivier, waar een Afghaans vliegveld op de oever er nogal verlaten bijligt. Vroeger vloog Aeroflot hier nog wekelijks en de piloten kregen zelfs een risicopremie op deze vlucht! Vroeger, dat zal voor de Taliban geweest zijn…

Na een laat ontbijt, zoals steeds bestaand uit platbrood met komkommer en tomaat, zetten we koers naar Khorog. We stoppen even langs een andere warmwaterbron met een buitenbad voor de mannen. Daniel geeft ons de mogelijkheid om in dit met zoutkorst omgeven bad te springen, maar de warme douche van vanochtend volstaat voorlopig. Een tweetal uur later komen we Khorog binnen en we vallen van de ene verbazing in de andere… Dit is gewoon een echte stad, met banken, parken en zelfs een McDoland’s! Ja, je leest het goed, een McDoland’s.

We proberen deze halve kopie niet, maar hoorden dat het toch niet kan tippen aan het echte broertje. We hebben ook voor de eerste keer een westers toilet. En als kers op de taart: het is binnenshuis!

Veel is in het stadje niet te zien. Na een wandelingetje door het mooi aangelegde park en een kort bezoek aan het stadsmuseum met zijn befaamde piano (Door 10 Russische soldaten vanuit Osh gebracht op twee maanden in 1913) probeer ik samen met Jesse even een lokale samsa (recept) en we bestellen er onmiddellijk nog twee bij.

6. Afghanistan van dichtbij

Gisteren had ik aan de gastvrouw voorgesteld om iets voor het ontbijt te voorzien. Ze moest enkel zorgen voor enkele eieren, een liter melk, suiker en bloem. Je raadt het al: pannenkoekentijd. Na een misverstand met Martina, die mijn flensjesrecept probeert om te vormen tot dikke zware deegbommen, toog ik aan het werk, terwijl Nina en Jesse rustig opstaan. Zessenvijftig porties later verrast Danny ons met de vraag: “Willen jullie de Afghaanse markt zien?”. Vroeger werd deze markt op Afghaans grondgebied nabij Ishkashim georganiseerd, maar om veiligheidsredenen is deze nu elke zaterdag in Khorog. Wij, vrij van enig besef van uur en dag, kunnen onszelf alleen maar gelukkig prijzen dat dit net vandaag is. Uiteraard gaan we op zijn voorstel in en komen terecht in een andere wereld.

Ik heb mijn huiswerk flink gemaakt en regel dan ook met Daniël om vannamiddag te stoppen nabij Jizeu. De anderen weten niet wat hen te wachten staat, maar wanneer we aan een hangbrug stoppen, is iedereen toch al in zijn nopjes. Om dit kleine dorpje bij een prachtig bergmeer te bereiken moet er eerst nog flink gestapt worden. Zeven kilometer bergop later zetten we voet in het met lemen huizen bezaaide gehucht, waar we direct door de eigenaar van Guesthouse Gulsha worden aangesproken in gebroken, maar duidelijk Engels. We willen niet direct voor de eerste plaats gaan en kijken wat rond, om dan toch bij hem te gaan slapen. De avond valt rustig in. Ik lees een half boek uit, Nina luistert naar een podcast, Martina helpt met koken (aardappel, ajuin en wortel) en Jesse kijkt wat Netflix. Meer moet het soms ook niet zijn! Of toch wel: Exploding kittens wordt gebombardeerd tot favoriete spel van de reis en we draaien pas na een vijftal rondes de lamp uit. Letterlijk.

Jezeu, vlak naast een rustig bergmeer.

7. Iedereen op de Pamirs heeft vroeg of laat buikproblemen

Na een uitgebreid ontbijt van, jazeker, platbrood met tomaat en komkommer (dat van dat groentetekort was toch ook maar een fabeltje) aangevuld met een ei, moeten we uiteraard ook nog terugkeren naar de auto. Zeven kilometer naar beneden, dat gaat vlot. Nina en ik klokken af op net iets meer dan een uur, Jesse volgt vijf minuten later. Martina heeft er een slechte nacht opzitten en is niet helemaal het frisse hoentje van weleer. Ze vertrok al voor het ontbijt terug naar de auto met hevige buikpijn en ze komt ook pas ruim na ons aan. Iedereen op de Pamirs heeft vroeg of laat buikproblemen. Dit mantra lees je overal op het internet en zowaar, ons eerste slachtoffer is gevallen. Nina’s buik is voorlopig gespaard gebleven van de constante tweestrijd tussen constipatie en diarree. Hopelijk krijgt ze het ook niet.

De terugweg gaat opnieuw langs de rivier.

Wanneer iedereen aan de auto geraakt is, trek ik nog snel enkele spurtjes om een leuke groepsfoto te kunnen nemen op de hangbrug en één twee hop, de Pamir op!

Na een ietwat saaie, maar prachtige rit komen we aan in Qalai Kum. Dit stadje aan een rivier is het vermelden niet waard en het gasthuis zal ook niet veel prijzen winnen. Eventueel wel in de categorieën “Langste reverbatie tussen twee betonnen parallelle muren” en “Hardste matrassen met mierenkolonie” :). Als bedanking gaan we wel nog de groepsfoto printen voor de chauffeur, waar ik er expliciet op moet toezien dat de man van de kopiezaak de map verwijdert van zijn computer, nadat ik merk dat hij maar al te graag afbeeldingen van ‘t lief bekijkt.

8. Aan alle mooie liedjes…

Laatste dag, uitboldag. Letterlijk, want na lekker eten en een carwash in Kulob, gaat het enkel nog bergaf, het dal in en via een heleboel tunnels rijden we steeds dichter richting Dushanbe. We worden even aan de kant gezet door de politie. Daniël zal een kilometer per uur te snel gereden hebben, zeker? De radar wordt alleszins niet echt professioneel bediend en de ene auto na de andere mag vertrekken na een stevige handdruk. Wij weten genoeg: afkopen, die handel! De mensen lijken er geen erg in te hebben en zijn het ritueel ook al gewoon: je steekt wat geld in de palm van je hand en je gaat een praatje maken. De agent drukt je stevig de hand en steekt daarna even subtiel diezelfde hand in de broekzak. Het blijkt een misverstand te zijn en je mag vertrekken.

We komen aan in het Green House hostel, géén serre maar een echt groen gebouw, en nu is het gepasseerd. We nemen afscheid van Daniël die in twee dagen naar Murghab zal terugkeren en ieder checkt in in zijn eigen kamer. ‘s Avonds gaan we eten met Jesse, een vriend van hem, de Argentijnse Victoria en de Belgische Sander. Hij fietst al enkele maanden vanuit Portugal naar hier en gaat verder tot Kerstmis. We verklaren hem gek wanneer hij vertelt dat hij nu nog de Pamir op wil fietsen bij deze temperaturen (nvdr. hij heeft het gehaald) en genieten van onze lekkere shaslick (wiki). Terug in het hostel aangekomen kan onze verbazing niet groter zijn wanneer we Xavier op de trap zien zitten. Doodvermoeid en minstens 10 kilo magerder zit er een heel andere persoon voor ons dan diegene die we bij het Khovsgol-meer in Mongolië zagen vertrekken. Volledig uitgeput naast zijn fiets liggend, drukte hij halverwege de Pamir Highway zijn noodknop in. Hij was blijkbaar te ver gegaan en gelukkig is er tegenwoordig technologie voor zulke situaties. De Tadzjiekse ziekenhuizen zijn blijkbaar wel niet zo goed uitgerust: zijn medisch pakket was beduidend uitgebreider dan wat ze daar in voorraad hadden 😀

Na een comaslaap krijgen we lekker ontbijt. Geen ei met groenten deze keer, maar kaas, worst en yoghurt. We verkennen de nogal grijze stad en plannen om de volgende dag te vertrekken naar Samarkand. Wegens visarestricties in de komende landen hebben we geen tijd meer om dit bergland verder te verkennen, maar als we terugkeren, dan staat het Fann-gebergte zeker op het programma. We ontdekken zowaar een Auchan en na wat inkopen kunnen we Tadzjikistan afsluiten met een zelfgekookte WAP!

Ook hier strijden ze mee voor de hoogste vlaggenmast!

En wij, wij gaan rustig verder, richting Oezbekistan!